Μάσκες, τύμπανα, φωτιές, καμπάνες και δέρματα ζώων βρίσκονται στο επίκεντρο των διαφορετικών τελετών που προάγουν τη γονιμότητα της ελληνικής περιόδου του καρναβαλιού.
Κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού («αποκριές») γίνονται σουρεαλιστικές γιορτές σε όλη την Ελλάδα. Πολύχρωμες παρελάσεις, πάρτι μεταμφιέσεων, παραστάσεις θεάτρου δρόμου και τοπικές τελετές προώθησης της γονιμότητας με παγανιστικές ρίζες, πραγματοποιούνται όλες τις εβδομάδες πριν από τη Σαρακοστή, με τις μεγαλύτερες εκδηλώσεις να λαμβάνουν χώρα το τελευταίο Σαββατοκύριακο πριν από την Καθαρά Δευτέρα.
´Ενώ το πιο διάσημο μέρος που πρέπει να επισκεφτείτε αυτό το Σαββατοκύριακο είναι η Πάτρα που φιλοξενεί τη μεγαλύτερη παρέλαση της Ελλάδας, πολλές πόλεις και χωριά έχουν συναρπαστικές και πολύχρωμες τοπικές παραδόσεις, το καθένα στενά συνδεδεμένο με τον χαρακτήρα και την ιστορία του τόπου.
ΓΑΛΑΞΙΔΙ
Το κομψό Γαλαξίδι καταλήγει σε χάος την Καθαρά Δευτέρα, καθώς ένας «αλευροπόλεμος» γίνεται υπό τους ήχους από «νταούλια» (παραδοσιακά τύμπανα στο χέρι) και «πιπίζες» (παραδοσιακά φλάουτα με ψηλούς τόνους). Οποιοσδήποτε χρειάζεται επιπλέον πυρομαχικά μπορεί να ανεφοδιαστεί στα τοπικά αρτοποιεία και αυτοσχέδιους πάγκους. Τα πιο πρόσφατα χρόνια, οι συμμετέχοντες έχουν προσθέσει χρώμα στο θέαμα με τη μορφή πούδρων σε αποχρώσεις του μπλε ηλεκτρίκ, του κίτρινου και του κόκκινου. Πολλά άτομα που καλύπτονται με αλεύρι επιλέγουν να βάλουν τέλος στον χάος βουτώντας στην κρύα θάλασσα για ένα στιγμιαίο πλύσιμο.
ΑΜΦΙΣΣΑ
Η «Νύχτα των Πνευμάτων», μια τελετή στην οποία συμμετέχουν περίπου 3.500 συμμετέχοντες ντυμένοι ως παράξενα, υπερφυσικά πλάσματα, λαμβάνει χώρα το Σάββατο στο κέντρο της πόλης. Την επόμενη μέρα εξαιρετικά ψηλά θηρία που μοιάζουν με ανθρώπους συμμετέχουν στη «Μάχη των Πνευμάτων». Αυτό το τελετουργικό περιλαμβάνει πολλές αρχαίες πτυχές και μπορεί να είναι τρομακτικό μερικές φορές. Για να απαλύνουν τους φόβους, οι διοργανωτές κερνούν γενναιόδωρα στους θεατές μια σειρά από τοπικά προϊόντα, όπως κρασί, τσίπουρο, φημισμένες ελιές της περιοχής, βραστό κατσικάκι και φασολάδα (φασολάδα).
ΘΗΒΑ
Μια παραδοσιακή αναπαράσταση γάμου συνδυάζει το αρχαίο διονυσιακό παρελθόν της Θήβας με μια παράδοση που εισήγαγε ο Βλάχος. Δύο ομάδες που συνοδεύουν τη νύφη και τον γαμπρό φτάνουν στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας, όπου οριστικοποιείται η προίκα και ο αρραβώνας αυτού του τακτοποιημένου γάμου (προξενιό). Διάφορα χιουμοριστικά γεγονότα συμβαίνουν σε αυτό το στάδιο της αναπαράστασης καθώς αμφισβητείται η παρθενία της νύφης, ωθώντας την πλευρά του γαμπρού να ζητήσει περισσότερη προίκα, όλα στη βλάχικη γλώσσα, πριν γίνει θριαμβευτικά ο γάμος. Στη συνέχεια, ο γαμπρός πεθαίνει υπό τους ήχους θρήνων και κραυγών, ενώ η ανάστασή του που ακολουθεί, συνοδευόμενη από βωμολοχίες και φαλλικά σύμβολα, αναδεικνύει τον σκοπό του γεγονότος που συνδέεται με τη γονιμότητα.
ΚΟΖΑΝΗ
Την τελευταία Κυριακή του καρναβαλιού στην Κοζάνη της δυτικής Μακεδονίας, ανάβουν φωτιές μέσα σε μεταλλικά καζάνια που είναι τοποθετημένα σε διασταυρώσεις. Το έθιμο λέγεται ότι προέκυψε από την ανάγκη κάποιας μορφής επικοινωνίας μεταξύ Ελλήνων αγωνιστών της ελευθερίας στα βουνά και των οικογενειών τους. Πριν από αιώνες, αυτές οι φωτιές άναβαν με σκοπό να καλέσουν μαχητές να επιστρέψουν στα σπίτια τους. Σήμερα, οργανώνονται 14 πυρκαγιές στις συνοικίες τις πόλεις που έχουν αναλάβει το ρόλο της μετάδοσης της παράδοσης από τη μια γενιά στην άλλη. Η εκδήλωση έχει επίσης εξελιχθεί σε έναν διαγωνισμό μεταξύ των γειτονιών για το ποιος μπορεί να οργανώσει το μεγαλύτερο και καλύτερο πάρτι.
ΝΑΟΥΣΑ
Οι Μπούλες ξεχωρίζουν αυτή τη γιορτή από άλλες καρναβαλικές γιορτές σε όλη τη χώρα. Οι Μπούλες φορούν πολύχρωμη γυναικεία φορεσιά που συμβολίζει την άνοιξη και την αναγέννηση της φύσης. Τα πρόσωπα όλων των συμμετεχόντων καλύπτονται από λευκές μάσκες από κερί ή γύψο. Πολλές από τις μάσκες έχουν παραδοθεί από γενιά σε γενιά. Περίπου 280 άτομα αναμένεται να ντυθούν για τη φετινή εκδήλωση. Συνοδευόμενοι από τον «ζουρνά» (ένα παραδοσιακό όργανο που ακούγεται σαν κλαρίνο) και τους χτύπους των νταουλιών, οι αναπαραγωγοί του τελετουργικού παρελαύνουν στην παλιά πόλη. Ακολουθεί ο χορός. Οι ερμηνευτές παραμένουν σιωπηλοί κατά τη διάρκεια του τελετουργικού μέχρι να αποκαλυφθούν τα πρόσωπά τους.
ΣΟΧΟΣ
Τα «Καλπάκια», απόκοσμες μάσκες με ουρά αλεπούς ως μουστάκι και καλυμμένα με πολύχρωμη συμπαγή κορδέλα μήκους έως και ενός μέτρου, αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής σε ένα αρχαίο έθιμο που τηρείται για την προώθηση της αγροτικής παραγωγής στην πόλη Σοχός. , βρίσκεται σε οροπέδιο 600 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, περίπου 55 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη. Η εντυπωσιακή ενδυμασία που φορούν οι συμμετέχοντες συμπληρώνεται από ρούχα από κατσικίσιο ή αρνί, μύτες και βαριές καμπάνες. Αξίζει να πάτε στο Σοχό ενόψει του Σαββατοκύριακου της Καθαράς Δευτέρας για να ζήσετε πλήρως αυτό το αυθεντικό έθιμο και να εκτιμήσετε τη σημασία του για τους ντόπιους.
ΦΛΑΜΠΟΥΡΟ
Την Καθαρά Δευτέρα και την προηγούμενη Κυριακή, οι κάτοικοι του χωριού Φλάμπουρο χρησιμοποιούν δυνατές καμπάνες για να τρομάξουν τα κακά πνεύματα. Κάποιοι ντύνονται με δέρμα προβάτου και ψηλά, σε σχήμα κώνου, πολύχρωμα καπέλα, στολισμένα με κασκόλ, κορδέλες και χάντρες, και χορεύουν υπό τους ήχους των νταουλιών και του ζουρνά (όργανο που μοιάζει με κλαρίνο). Πορτοκάλια με κέρματα περνούν μεταξύ των συμμετεχόντων, μια παλιά παράδοση που συμβολίζει τη συγχώρεση.
ΜΕΣΟΤΟΠΟΣ ΛΕΣΒΟΥ
Την Κυριακή του καρναβαλιού οι κτηνοτρόφοι του Μεσοτόπου στη Λέσβο βάφουν τα πρόσωπά τους μαύρα και ντύνονται από την κορυφή ως τα νύχια με καμπάνες. Στο κεφάλι τους φορούν παραδοσιακά κασκόλ ή καπέλα από κολοκύθες και φτερά. Τους οδηγεί ο Γέρος (γέρος), ή ο Μπρουστανέλλας, ο οποίος είναι ντυμένος με λευκές πιτζάμες με ένα φαλλό ζωγραφισμένο πάνω τους και ένα μεγάλο κουδούνι στον καβάλο του (κρατά και έναν ξύλινο φαλλό). Οι βοσκοί φέρουν επίσης φαλλικά ραβδιά που ονομάζονται κουτσκούδες, τα οποία χτυπούν στο έδαφος για να το «ξυπνήσουν» και να το κάνουν γόνιμο. Η πομπή περνά μέσα από το χωριό μέχρι να φτάσει στο δημόσιο πολιτιστικό κέντρο, όπου κορυφώνεται με ένα χορευτικό σόου με ερωτικούς τόνους.
ΝΑΥΠΛΙΟ
Το τριήμερο είναι ιδανικό για ένα ταξίδι από την Αθήνα στην πόλη του Ναυπλίου στην Πελοπόννησο. Όντας μια πόλη με πολλές βενετσιάνικες επιρροές (ήταν υπό βενετική κυριαρχία στα τέλη του Μεσαίωνα, και μεγάλο μέρος της χτίστηκε αυτή την περίοδο), το Ναύπλιο κάνει ένα μεγάλο θέαμα κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού – ειδικά τις τελευταίες μέρες του. Το Σάββατο του καρναβαλιού, ανάβουν φωτιές και οι καρναβαλιστές χορεύουν ταραντέλα. Την Κυριακή μπορείτε να παρακολουθήσετε την παρέλαση και στη συνέχεια να περάσετε το βράδυ στην Πλατεία Συντάγματος του Ναυπλίου όπου διοργανώνεται ένα latin χορευτικό σόου.
