Η νήσος Χρυσή (ή Γαϊδουρονήσι) στην Κρήτη γίνεται η πρώτη την τελευταία 20ετία προστατευόμενη περιοχή της χώρας που αποκτά διετές σχέδιο δράσης και μάλιστα με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση
Πραγματοποιήθηκε η 1η συνεδρίαση της Επιτροπής Εφαρμογής και Παρακολούθησης του Σχεδίου Δράσης της νήσου Χρυσή Δ. Ιεράπετρας στο γραφείο της Συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, στο Ηράκλειό.
Μπούσουλας για τη δράσει και λειτουργεία της επιτροπής είναι η Κοινή Υπουργική Απόφαση της 17-9-2021 με την οποία καθορίζονται οι όροι και περιορισμοί για την προστασία, διατήρηση και διαχείριση της φύσης, της χερσαίας και θαλάσσιας περιοχής της νήσου Χρυσής καθώς και η έγκριση του Σχεδίου Δράσεις.

Επισημαίνεται ότι έχει εγκριθεί η χρηματοδότηση του Σχεδίου δράσεις από την Περιφέρεια Κρήτης ύψους, κατ’ αρχήν 600.000 ευρώ. Στη συνεδρίαση ψηφίστηκε η έγκριση του Κανονισμού Εσωτερικής Λειτουργείας της Επιτροπής, καθώς επίσης, η παρουσίαση και ανάλυση των βασικών στοιχείων του Σχεδίου δράσεις για το νησί, καθώς και η μεθοδολογία και τα κριτήρια ιεράρχησης της εφαρμογής επιμέρους δράσεων.
Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παρακολούθησης, Βιολόγος – Διευθυντής του Ινστιτούτου Σπηλαιολογικών Ερευνών Ελλάδας κ. Καλούστ Παραγκαμιάν, θα δημιουργηθεί ιστοσελίδα στο διαδίκτυο όπου θα παρουσιάζεται το έργο και οι δράσεις της Επιτροπής , με διαρκή ενημέρωση με νέα και συμπληρωματικά κείμενα, φωτογραφικό υλικό κ.α. από τις συνεδριάσεις της.

Ανάμεσα στα μέτρα που περιλαμβάνει είναι η διερεύνηση των αιτίων ξήρανσης του κεδροδάσους, η απομάκρυνση ξενικών ειδών χλωρίδας και πανίδας, ο έλεγχος των επισκεπτών και η απαγόρευση της ελεύθερης κίνησής τους στο νησί και η κατεδάφιση των αυθαίρετων κατασκευών. Το πολύτιμο οικοσύστημα του νησιού κακοποιείται επί σειρά ετών από «επαγγελματίες» της περιοχής και την ανεξέλεγκτη εισροή επισκεπτών και κατασκηνωτών.
Η Χρυσή είναι ένας μικρός φυσικός παράδεισος στο Λασίθι, που όμως, λόγω της μικρής απόστασής της από την Ιεράπετρα, έχει εδώ και χρόνια μπει στο στόχαστρο τοπικών μικροσυμφερόντων. Ως αποτέλεσμα, το νησί πλημμύριζε κάθε καλοκαίρι από επισκέπτες (για την «εξυπηρέτηση» των οποίων λειτουργούσαν τρεις παράνομες καντίνες), ενώ πολλοί ήταν και εκείνοι που, παρά την απαγόρευση, διανυκτέρευαν. Η χερσαία και θαλάσσια περιοχή του νησιού πρόκειται να κηρυχθεί προστατευόμενη, αλλά στο ενδιάμεσο το υπουργείο Περιβάλλοντος προχώρησε στη θέσπιση διαχειριστικού σχεδίου που συνοδεύεται από σχέδιο δράσης (να σημειωθεί ότι περίπου πριν από ένα έτος είχε επισκεφθεί το νησάκι ο ίδιος ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης για να διαπιστώσει ο ίδιος την κατάσταση).

Σύμφωνα με την απόφαση (ΦΕΚ 617Δ), το νησάκι χωρίζεται σε τρεις ζώνες (Α1-Α2, Β, Γ), με κλιμακούμενη προστασία. Στην Α ζώνη επιτρέπεται ουσιαστικά μόνο η ημερήσια επίσκεψη, ενώ στη Β ζώνη η κατασκευή ενός κτιρίου για τη διανυκτέρευση φυλάκων και επιστημονικού προσωπικού, μιας υποδομής αναψυχής (την οποία θα εκμεταλλεύεται ο Δήμος Ιεράπετρας), ενός σταθμού μελέτης της κλιματικής αλλαγής και ενός φωτοβολταϊκού. Σε όλο το νησάκι απαγορεύεται κάθε άλλη δόμηση, το κυνήγι, η βόσκηση, η γεωργική καλλιέργεια και η μελισσοκομία, ενώ στη θαλάσσια περιοχή του, η αλιεία με συρόμενα εργαλεία μέσα στο λιβάδι Ποσειδωνίας.
Εκτός από τους γενικούς όρους, το ΥΠΕΝ ενέκρινε ένα σχέδιο δράσης το οποίο θα υλοποιήσουν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, η Περιφέρεια, ο Δήμος Ιεράπετρας, το ΕΛΚΕΘΕ, το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης και το Λιμενικό.

Ανάμεσα στις δράσεις που θα πραγματοποιηθούν είναι η πρόσληψη φυλάκων για τη θερινή περίοδο, η εκπόνηση μελέτης φέρουσας ικανότητας που θα καθορίσει «οροφή» στον αριθμό των ημερήσιων επισκεπτών, η πραγματοποίηση ερευνών και η λήψη μέτρων για την προστασία της σπάνιας βιοποικιλότητας του νησιού, η δημιουργία συγκεκριμένων μονοπατιών στα οποία θα επιτρέπεται η πεζοπορία και κατάργηση των υπολοίπων, η κατεδάφιση των αυθαιρέτων, η απομάκρυνση ξενικών ειδών χλωρίδας και πανίδας (στο νησί είχαν κάποτε μεταφερθεί… φασιανοί), η χαρτογράφηση της Ποσειδωνίας, η λήψη μέτρων για την εξολόθρευση αρουραίων και αγριοκούνελων. Την πρόοδο του σχεδίου θα παρακολουθεί επιτροπή, με επικεφαλής τη συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη.